Varyans analizi iki ya da daha fazla gruba ait ortalamalar arasındaki farkın anlamlı olup olmadığı ile ilgili hipotezleri test etmek için kullanılmaktadır. İki grubun ortalamaları arasındaki farkın anlamlı olup olmadığı t testi kullanılarak incelenebilirdi. Eğer ikiden fazla grubun ortalamaları karşılaştırılacak ise F Testi diğer bir ismiyle Varyans Analizi (ANOVA, Analysis Of Variance) uygulanır. İkiden fazla grubun ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını test eden F testinin hipotezi aşağıdaki gibidir.
H0 : µ1 = µ2 = µ3 = …………… = µN ortalamalar arasında fark yoktur.
H1 : Ortalamalardan en az ikisi arasında anlamlı fark vardır.
- Anova testini Ne zaman kullanırız?
– Ortalamalar arasında fark olup olmadığına bakmak istediğimizde
– Sürekli bir ölçüm (continuous data) ve 2 ya da daha fazla grubumuz olduğu zaman
- Anova Testinin varsayımları nerlerdir ?
– Varyansların Homojen olması
– Değişkenlerin normal dağilıma sahip olması
ANOVA bize grupların birbirinden farklı olup olmadığı bilgisini verir ama hangi grupların birbirinden farklı olduğu bilgisini vermez!!!
Hangi grupların birbirinden farklı olduğuna bakmak için Post-hoc karşılaştırmalar yaparız.
Not: ikili grup karşılaştırmalarını student t testi veya mann whitney u testi gibi iki ortalama/medyan arasındaki farka bakan testlerle yapılması hata oranımızı yükselteceğinden dolayı yapılmamalıdır. Bunun yerine LSD, Benferroni ve aşağıdaki SPSS post-hoc (test sonrası) ekranında görülen testlerden birisi seçilmelidir.
Varyans analizi ve daha ileri analizleri hakkında detaylı bilgi için Varyans Analizi sunumundan da yararlanabilirsiniz.